Murat Gezici: "Seçmen davranışı 15 yıl öncesinden çok farklı"

Gezici Araştırma Genel Müdürü Murat Gezici yerel seçimlerde halkın nelere önem verdiğini ve adayların nelere dikkat etmesi gerektiğini anlattı. Gezici "seçmen daha duyarlı, 15 yıl önceki seçmenin tercihleri ile şu anki seçmenin tercihleri aynı değil" dedi.

Seçimlerin sadece büyük şehirlerde değil Anadolu´da da her yerde kıyasıya yarışa açık olduğunu kaydeden Gezici şunları söyledi:

Adaylar bunları bilmeli

"Seçmen nasıl bir yol izleyecek, Seçimler sadece büyük şehirlerde değil Anadolu´da dahi her bir il de kıyasıya yarış olacak. Seçmeni kutuplaştıran karnesine eksi yazacak, seçmene sağduyu ile yaklaşan aile bağlarına önem veren, Geçmişe özlem doyan bu seçmene nostalji yaşatan hatırlatan önem kazanacak, çevreye duyarlılık, inançlılık, eve kapanma evde zaman geçiren seçmen de hızla artığı görülüyor seçmene ulaşmak zorlaşıyor, seçmen aslında küçük mutluluklar aile içinde zaman geçirmeyi son dönemde daha yoğun yaşadığı görülüyor ve çevreye duyarlılık, sokak hayvanları konusu önemli bir ölçüde arttığı görülüyor. Seçmen daha duyarlı daha hassas bir yapıda on ? on beş yıl önceki seçmenin tercihleriyle şu anki seçmenin tercihleri aynı değil. Farklılıkların, ayrılıkların ayrımcılığa konu edilmeyeceği taahhüt edilmelidir. Hizmette temel ayrımın zengin-fakir, güçlü-güçsüz, küçük-büyük, yandaş-muhalif tanımlamalarına göre değil, hak eden-hak etmeyen, doğru-yanlış şeklinde olacağı, zayıfın, güçsüzün, dezavantajlının, az olanın, ihtiyacı olanın pozitif ayrımcılık yapılarak sosyal adalet hedefinin gözetileceği teminat altında olmalıdır

İttifakların oluşumunu halk nasıl değerlendiriyor?

Yeni cumhurbaşkanlığı sistemi % 50 oy oranını zorunlu hale getirdi ve bu nedenle benzer çizgilerdeki siyasi partilerin bir araya gelme durumunu ortaya koydu. AK Parti ve MHP tabanı ile CHP ve İyi Parti tabanının kendi içindeki birbirine yakınlığı ve geçişlerinin kuvvetli olması sebebiyle ittifaklar bir siyasi zorunluluk haline geldi. Özellikle büyük şehirlerde bundan sonraki dönemlerde bu ittifakların zaruri hale geldiği aşikârdır. Doğu illerinden -özellikle kayyum atamalarının yapılmış olduğu birkaç önemli ilde- AK Parti lehine değişiklik yaşanabilir. İstanbul, Ankara, Adana ve Bursa´da HDP içindeki mütedeyyin seçmenler Cumhur ittifakı adayına oy verdiği gözleniyor, CHP´nin kalesi olarak görünen, Muğla ve Tekirdağ ve Eskişehir Cumhur ittifakı adaylarına geçebilir özellikle Muğla, Eskişehir ve Tekirdağ adayların seküler yapıdaki adaylar muhalefet partileri zora sokacak. Cumhur ittifakı açısından Muğla, Eskişehir ve Tekirdağ illerinde seçim sonuçlarını etkileyebilecek oy aktarmaları olabilir. CHP-İyi Parti İttifakı´nın kimi yerlerde örneğin Antalya´da önemli siyasal sonuçlara sebebiyet verebilecek olmasıdır. Bu anlamda İyi Parti-CHP İttifakı özellikle Batı ve kıyı illerinde önemli belediyelerin el değiştirmesine neden olabilecektir. Bu anlamda Cumhur İttifakı oluşumu, batıdaki ve kıyı illerindeki bu değişime yönelik bir sonuç almaya muktedirdir. Burada dikkat edilmesi gereken nokta, bahsettiğimiz bölgelerde seçmen davranışı üzerinde ekonomik durum, yaşam tarzı vs unsurlar daha etkili iken iç kısımlara doğru muhafazakâr ve milliyetçi değerlerin etkili olduğudur.

Yerel seçimlerde genel ilke ne olacak?

Gezici Araştırma Genel Müdürü Murat Gezici; Partilerin aldıkları oy oranları onları başarılı veya başarısız olduklarını göstermeyecek gösterge hangi il veya ilçeleri aldılar veya kaybettiler buna bakılacaktır. CHP örneğin % 30´u gecen oya sahip olacak bu onun başarılı olduğunu göstermeyecektir önemli olan İstanbul Ankara´yı alabildi mi? dört farklı siyasi partinin desteğini alarak seçime giren CHP başarılı olup olmadığını kazanılan veya kaybedilen belediyeler ile ölçülecek.

Aidiyet yerine sağduyu

31 Mart 2019 seçimleri için önümüzde efektif kullanılması gereken 10 hafta söz konusu. Kültürel kodlarımızda aidiyet hissetme isteği yardımlaşma hızlı reaksiyon verme aile odaklılık geleneklere bağlılık pratik zeka unsurlarının yattığı ve buna göre yapılacak planlamalarda bu hususların esas alınması gerekmektedir. Türk halkının en önemli sorun olarak terör, ekonomi, işsizlik, eğitim geldiği görülüyor. Kutuplaşmanın etkisiyle seçimler kimi yerde genel seçim havasında kimi yerde yerel seçimler havasında gidecektir.. Halkta geçmişe göre ayrılıklar artmış ve siyasi görüş farklılıkları sosyal mesafeye dönüşmüş durumda. Siyasal konuları sağduyumuzla değil, parti aidiyetlerimizle değerlendiriyoruz. Farklı yayınlardan bilgileniyor, diğer yayınları taraflı buluyoruz. Vatandaşların bir kısmı uzak hissettikleri partiyi tutanları komşu olarak istemiyor, çocuklarının arkadaş olmasını dahi istemiyor. İktidarda muhalefette kutuplaşmanın azalması için mücadele etmeli aksi durumda yeni genç seçmenleri kazanması zorlaşacaktır. Yakın dönemde seçmen davranışını etkileyen tutum değişiklikleri fazla değişmediği görülüyor; Geçmişe özlem nostalji, çevreye duyarlılık, inançlılık, eve kapanma evde zaman geçirme, küçük mutluluklar aile içinde zaman geçirme, son dönemde çevreye duyarlılık ve geçmişe özlem önemli bir ölçüde arttığı görülüyor. 

Adaylar 60 günde nasıl seçimlere hazırlanmalı?

Adayın mutlaka swot analizi yapılmalı güçlü yanları zayıf yanları fırsatlar ve tehditler nelerdir bunları iyileştirmek adına swot analizi yapılmalı. Kamuoyu araştırmaları için anket yapılmalı sonuçlarına göre yürütülecek seçim kampanyasının unsurları, projeler, sloganlar, beklentilere cevap verecek gerçekçi, doğru kurgulanmış vaatler, iliniz/ilçeniz için vizyon tanımlaması, halkın sosyal ve ekonomik ihtiyaçlarının giderilmesi, işsizlik-istihdam-yatırım sorunlarına modeller, refah ve yaşam standartlarının yükseltilmesi , belediyecilik yönetim modeli, katılımcılık, şeffaflık, hesap verilebilirlik, etkinlik ve verimlilik konularında atılacak adımlara anket yardımcı olacaktır

Seçmeni en çok hangi davranış etkiliyor?

Seçmenle yüz yüze iletişimin en önemli ayaklarından birisi de ev ziyaretleridir. Seçmenin adaylarla kapısında tanışmasının önemi devam ediyor. Adayların ve gönüllülerin kapı kapı dolaşması, esnaf ziyaretleri yapması gibi konuları önemle ele almalıdır. Vatandaşın kapısı çalındığında seçmeni dinlemek ve parti ve adayın tanıtan materyallerin bırakılmasının önemi halen devam ediyor. Bu ziyaretler halkın nabzını ölçmek ve ziyaret olmalı bu ziyaretlerin temel amacı tanışmak, yüz yüze gelmektir. Kapılarda seçmene oy avcılığı imajı verecek davranışlardan, hele hele tartışmaya girmekten kesinlikle aday kaçınılmalıdır. Unutulmamalıdır ki çoğu zaman seçmen kararını adayların hatta gönüllülerin tavır ve davranışları çok etkilemektedir. Bu nedenle seçmenle yüz yüze geldiğimiz ortamlarda buna azami özen gösterilmelidir. Sosyal medya adaylar için büyük bir alan aynı zamanda dar bir alan olabilir, sosyal medyada bir paylaşımı binlerce bazen yüz binlerce kişi görebiliyor. Adaylar paylaşımı yapana cevap vererek yoluna devam ediyor esasında o etkileşim ile binlerce kişiye ney ile nasıl ulaşması gerekiyor bunu hesaplamalılar.

Aday neden aday olduğunu nasıl anlatacak?

Aday, değerlerini, dünya görüşünü, vatandaşın beklenti ve sorunları hakkındaki teşhislerini ve bunların çözümü için neler yapacağını somut bir şekilde anlatabilmeli. Aday olmak istediği yerin yaşam kalitesi ve standartlarını yükselteceğini çerçevesi tanımlı gerçekçi projelerle ve bu projelerin finansmanını inandırıcı bir üslupla anlatabilmelidir.

Adayın süreç içinde neleri çözeceğini ve neyi nasıl yapacağını anlatması çok önemli görünmektedir. Belirlenecek adaya çok çalışan, önemli fikirler üreten, eyleme dönüştürülebilecek düşünceler üreten ve bunları projelendiren bir mutfak ve ekip ile hazırlanarak halka ulaşmalı.

Yerel sorunlar mevcut başkanların ve belediyenin yanlışları ile kendisinin ve partinin doğruları karşılaştırılmalı olarak anlatılmalıdır. İktidarın özünde doğru ve güzel görünen işlerinin vatandaşa dokunan ve onları mutlu eden yönüyle yapılmasının uygun olduğunu ama aynı işlerin daha ekonomik, daha faydalı, daha sürdürülebilir, daha verimli nasıl yapılabileceği anlatılmalıdır. Aday adayı veya aday her zaman neyi değiştirecek, nasıl değiştirecek, kimlerle değiştirecek? Sorularını kendisine sormalıdır. Muhtarlıklar ve belediyeler, halkın devletle ilişkisinde kendisine fiziken en yakın olan ve ayrıca yöneticilerini kendileri seçtikleri için sorunlarını en iyi anlamalarını ve en kısa zamanda çözüme kavuşturmalarını şart gördükleri kamu kuruluşlarıdır. Dolayısıyla adayın en büyük vurgusu var olan sorunları çözmeye vurgu olmalıdır..

İstanbul, Ankara, İzmir adayları nasıl kazanır?

Hiçbir il veya ilçe ne muhalefet için nede iktidar açısından garanti değildir buna İzmir´de dahildir, İzmir ve İstanbul´da sandığa gitmeme oranı ülke geneli ortalamasının üzerinde. Türkiye genelinde sandığa gitmeme oranı % 16´dır. Sandığa gitmeyenlerin % 74´ü CHP´li. Gençlere, yaşlılara, engellilere, kadınlara, işsizlere, yuva-kreş çağındaki çocuklara, dul ve yetimlere dokunabilen ve onlara yönelik projeler uygulamaya koyan, iş dünyası ile irtibatı olan, yapsa yapsa bu adam yapabilir diyebileceği, dinamik, enerjik başarılı görüntü sergileyecek bir profile ihtiyaç vardır. Bunun yanı sıra hükümetle çatışan bir birey değil, gerektiğinde hükümetle de iş yapabilir görüntüsü verebilen, siyaseten kirlenmemiş, kanaat önderleriyle irtibat kurabilen, STK´ların profillerine göre hareket edebilecek unsurlar gereklidir. İstanbul´un yaşam kalitesi, günlük hayatın zorlukları, ulaşım, güvenlik, denetim/zabıta konuları, çevre standartlarının düşmesi, park-bahçe-yeşil alanlar herkesimin ortak şikayet konularıdır. Halk ulaşılabilir aday, dokunulabilir, halkla içi çe olan bir aday arzuluyor. Sayın Kılıçdaroğlu´nun 2009´da İstanbul´da bu kadar başarılı olmasının en önemli nedeni halkın içinden, halka dokunan ve ulaşılabilir aday görüntüsüdür. Bu durum onu hızlı sürede tanınır kıldı ve sempati oluşturdu yarışa erken başlamış olsaydı kazanırdı

Abraham Maslow´un kuramı´na göre insanların ihtiyaçları sınırsızdır ve insan bir ihtiyacını giderdikten sonra başka bir ihtiyaç ortaya çıkar. Bir ihtiyacı giderme süreci içinde ise tamamıyla memnun olma/hoşnut olma durumu olası değildir. Bu esnada, giderilmemiş ihtiyaç kişi için büyük bir motivasyon kaynağıdır, bireyi güdüler ve birey neyi henüz elde etmemişse ona büyük ilgi gösterir. Fakat, ihtiyaç giderildikten sonra bu ihtiyaca yönelik motivasyon davranışlar üzerindeki belirleyici etkisini kaybeder (Maslow, 1943).

Adaylara formüller

Ak Parti, seçmeninden uzaklaştı. Ak Parti üst düzey teşkilatlarının sosyo ekonomik durumlarının değişmesi ve alt kitlesinde ayrışmaya gidildiği için eskisi gibi çimento görevinin sürmediği görülüyor. Ak Parti hükümetinde şu an ekonominin gidişatının kötü olması Ak Parti´nin tartışılır duruma soktuğu, seçmenin düşünmeye geçtiği dönemde seçmene temiz kirlenmemiş aday üzerinden gidilmesi önemli görünmektedir. Hangi siyasi partiden seçilmiş olursa olsun tüm hemşehrilere ayrım yapmadan hizmet götürüleceği ve bununla beraber işe alımda veya ihalelerde particilik yapılmayacağı teminat altında olmalıdır. Seçmen profili iyi tahlil edilerek yarısından fazlasının ortak değerleri öne çıkarılmalı ve bu değerlere sahip çıkılacağı teminat altında olmalıdır. Farklılıkların, ayrılıkların ayrımcılığa konu edilmeyeceği taahhüt edilmelidir. Hizmette temel ayrımın zengin-fakir, güçlü-güçsüz, küçük-büyük, yandaş-muhalif tanımlamalarına göre değil, hak eden-hak etmeyen, doğru-yanlış şeklinde olacağı, zayıfın, güçsüzün, dezavantajlının, az olanın, ihtiyacı olanın pozitif ayrımcılık yapılarak sosyal adalet hedefinin gözetileceği teminat altında olmalıdır.

Aday olunan ilin tarihini, coğrafyasını, kültürünü, mimarisini, folklorunu, sosyal değer ve yargılarını inceleyerek katılımcı bir sürece dayalı olarak ?´Kent Vizyonu´´ tanımlamak gerekmektedir. Kent vizyonu toplumun tüm aktörlerinde heyecan uyandırmalı, aktif katılıma teşvik etmeli ve adayı bu vizyona ulaşmak için doğru kişi olarak göstermelidir.

*Kentin temel sorunları ( planlama, yeşil alan, çöp, hava kirliliği, atıklar, sanayileşme, toplu ulaşım, yasa dışı yerleşimler, denetim) analiz edilip çözüm yolları söz verilmelidir.

*Kentin bölge ve ülke ekonomisi içindeki sıralamasının olumlu yönde yükselmesi için hedefler koyulmalıdır.

*Kentin fiziksel, coğrafi, iklimsel, tarihi, insan gücü, yeraltı ve yer üstü zenginliklerinin değerlendirilmesine ilişkin projeler olmalıdır.

*Kırsal nüfusun ihtiyaç ve beklentileri önemsenmelidir.

*Çiftçi, esnaf, sanatkar, zanaatkar, tüccar, işçi, memur kesimlerine yönelik özel mesajlar üretilmelidir.

*Mesleki eğitim, beceri kazanma ve girişimcilik desteklenmelidir.