6102 Sayılı Türk Ticaret Kanununun 159.uncu maddesi şirket bölünmelerine imkan sağlayarak ortaklar arasındaki ihtilafların çözümünde yasal alt yapı oluşturmuştur.
Başlangıçta sermayeyi birleştirerek ticari faaliyette büyümek amacıyla bir araya gelerek şirket kuran müteşebbisler bazen umdukları birlikteliği ve dayanışmayı sağlayamayarak aralarında anlaşmazlıklar çıkabilmektedir. Ortaklıkta ya da yönetimde çıkan anlaşmazlıklara son vermek maksadıyla bölünmeye ihtiyaç duymaktadırlar. Bölünmeyle ilgili 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 159. Maddesi ve 5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 19. Maddesi ve ilgili mevzuatlarımız bölünmeyle ilgili hususları düzenlemiştir.
Tam Bölünme ve Kısmi Bölünme olarak ikiye ayrılan bölünme işlemleri “vergisiz” gerçekleşmekte olup, bölünen şirket bölünme tarihinden öncesine ait karlarından vergi hesaplamaktadır. Ayrıca, usulüne uygun tam ve kısmi bölünmelerde; Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 17/4-c maddesi gereğince KDV’den istisna edilmiştir. Aynı şekilde Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 20/3.üncü maddesi gereğince de kurumlar vergisinden istisnadır. Her türlü harç ve damga vergisinden de istisna edilmiştir.
Yukarıda açıkladığımız genel bilgiden sonra TAM BÖLÜNME ve KISMİ BÖLÜNME nedir, sorusu üzerinde kısa bir bilgi verelim:
TAM BÖLÜNME; Bir sermaye şirketinin tasfiyesiz olarak infisah etmek(sona ermek) suretiyle kayıtlı değerleri üzerinden bütün mal varlığını, alacak ve borçlarını mevcut veya yeni kurulacak iki veya daha fazla sermaye şirketine devretmesi ve karşılığında devredilen sermaye şirketinin ortaklarına devralan sermaye şirketinin sermayesini temsil eden iştirak hisselerinin verilmesi şeklindeki bölünmedir. Kooperatifler de bu kapsamda bölünebilir.
KISMİ BÖLÜNME; Bir sermaye şirketi bilançosunda yer alan gayrimenkuller ve iştirak hisseleri ile üretim tesisleri, hizmet birimleri ve bunlara bağlı her türlü hak ve malların kayıtlı değerleri üzerinden mevcut veya yeni kurulacak bir veya daha fazla sermaye şirketine karşılığında devredilen şirketin ortaklarına veya şirketin kendisine devralan sermaye şirketinin sermayesini temsil eden iştirak hisselerinin verilmesi şeklindeki bölünmedir.
Sonuç olarak; Tam Bölünmede bir sermaye şirketi veya kooperatifin tasfiye hükümlerine tabi olmadan sonlanması ve kayıtlı değerler üzerinden bütün mal varlığını, alacak ve borçlarını mevcut ya da yeni kurulacak iki veya daha fazla sermeye şirketine devredilmesidir. Kısmi bölünmede ise şirketin mal varlığının bir veya birden fazla bölümü diğer şirketlere devrolunur.
Tam ve Kısmi bölünme de bölünmeyle ilgili kanuni hükümlere uyulmadan yapılan paylaşımlar bölünme hükmünden çıkar ve şirketi ağır vergi yükleri ile karşı karşıya bırakabilir. Bu hususta özellikle Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 19.uncu maddesine dikkat edilmesi gerekmektedir.
GÜNCEL
Sayfa başına git