Çocuklarda antibiyotik kullanımına dikkat!

Uzmanların verdiği bilgiye göre çocuklarda ortaya çıkan alt ve üst solunum yollarının tedavileri, hastalığa göre değişiklik gösteriyor. Enfeksiyona uygun tedavinin uygulanabilmesi için tanının en doğru şekilde konulması gerekiyor. Her solunum yolu enfeksiyonunda antibiyotik tedavisinin uygulanmayacağının da bilinmesi önem  taşıyor. Gereksiz antibiyotik tedavisi bir taraftan çeşitli yan etkilere niçin olurken, öteki taraftan da tüm dünya için önemli bir tehdit unsuru olan antibiyotiklere karşı direnç gelişmesine niçin olabiliyor. Bu sebeple, çocuklarda görülen üst solunum yolu enfeksiyonlarında tüm ilaç tedavilerinde olduğu şeklinde antibiyotik kullanımında da “akılcı ilaç kullanımı” ilkelerine uyulması gerekiyor. 

VİRAL TEDAVİLERDE UYGULANMIYOR

Çocukluk çağında görülen farenjit, grip, bronşiyolit, bademcik iltihabı, orta kulak iltihabı ve zatürre benzer biçimde solunum yolu enfeksiyonlarının tedavisinde tanı büyük önem taşır. Doğru tanının konulması, tedavinin de doğru bir halde uygulanmasına olanak sağlar. Özellikle orta kulak iltihabı, akut bakteriyel sinüzit ve beta enfeksiyonuna (A grubu beta hemolitik streptekok) bağlı tonsilit/farenjit söz mevzusu olduğunda antibiyotik tedavisi uygulanır. Ek olarak zatürre mevcutsa ve bakteriyel müessir olduğu düşünülüyorsa da yine antibiyotik tedavisi önerilmektedir. Bu durumlar haricindeki solonum yolu enfeksiyonları viral etkenlerle oluşmaktadır ve viral hastalıklarda antibiyotik kullanımının yeri bulunmamaktadır. Zira  doktor tarafınca reçete edilmedikçe antibiyotik kullanımı uygun değildir. 

GEREKSİZ KULLANIM ÇOK ZARARLI

Yine uzmanlara göre gereksiz antibiyotik kullanımı; hastanın ilaç yan tesirleri nedeniyle zarar görmesine, tedavi maliyetinin artmasına ve tüm dünya için önemli bir tehdit unsuru olan antibiyotiklere karşı direnç gelişmesine niçin olmaktadır. Bu nedenle, tüm ilaç tedavilerinde olduğu benzer biçimde, antibiyotik kullanımında da “akılcı ilaç kullanımı” ilkelerine uyulması önemlidir. Akılcı antibiyotik kullanımı için; doğru tanı sonrası doğru antibiyotik, uygun yoldan, etkin dozda, uygun doz aralığında ve süreyle verilmelidir.

DOĞRU KULLANIM ÇOK ÖNEMLİ

Belirli bir antibiyotiğe karşı direnç, söz konusu antibiyotiğin uygun tedavi dozunda bakterileri öldüremediği ve çoğalmalarına neden olamadığı anlamına gelmektedir. Bu konum mevcut enfeksiyonun tedavi edilememesine niçin olmaktadır. Antibiyotik direnci önemi giderek artan bir küresel sıhhat sorunudur.  Güncel bir OECD raporunda ülkemizde sistemik antibiyotik reçetesi oranı %31 iken aynı oran Avrupa ülkesinde %10-20 içinde bildirilmiştir. Yakın zamanlı bir uluslararası değerlendirmeye nazaran, Türkiye’nin hastane enfeksiyonları yönünden antibiyotik direnci en yüksek OECD ülkesi olduğu bildirilmiştir. 

ŞUNLARA DİKKAT EDİLMELİ

Antibiyotik kullanırken şunlara dikkat edilmesi gerekiyor;
Antibiyotik kullanırken hekim reçetesi ve önerilerine uyulması gerekir. Çocuğunuzda mevcut bazı hastalıklar ve kullanmakta olduğu ilaçlar, doktorunuzun antibiyotik seçimini ve tedavinin etkinliğini etkileyebilir. Bu nedenle doktorunuza bu mevzuda lüzumlu bilgilendirmeyi yapın. Eczaneden verilen antibiyotiğin doktorun reçete ettiği biçim ve içerikte olduğu denetim edilmelidir. Son kullanma tarihini de denetim edin. Antibiyotiğin önerilen miktarda, doz aralığında ve süreyle kullanılması gerekir. Antibiyotiğin saklanma koşullarına dikkat edilmelidir. Çocuğun yakınmalarının azalması ile birlikte antibiyotik önerilen süreden erken kesilmemelidir. Bu konum enfeksiyonların tam olarak tedavi edilememesi ile neticelenebilir. Tedavinin erken kesilmemesi kadar doz atlanmamasına da dikkat edilmelidir. Bu durum örneğin beta enfeksiyonuna bağlı tonsillofarenjit benzer biçimde tablolarda, özellikle kalp ve böbrekler ile ilgili önemli komplikasyonların görülmesine neden olabilir.